علی‌اکبر فائزی‌پور تهرانی

علی‌اکبر فائزی‌پور تهرانی
از فقیهان شیعه
اطلاعات فردی
تاریخ تولد ۲۲ اسفند ۱۳۰۲ش
زادگاه تهران
تاریخ وفات ۱۲ مهر ۱۳۸۲ش
محل دفن قم
شهر وفات تهران
اطلاعات علمی
استادان سید حسین بروجردیشهید صدوقیسید محمدرضا گلپایگانی
محل تحصیل تهران• قم
تألیفات رساله‌اى درباره امام زمان(عج) • ترجمه کشف الارتیاب • امامت
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی اعتراض به سیاست‌های ضد دینی و ملی حکومت پهلوی
اجتماعی رفع معضلات مردم

علی‌اکبر فائزی‌پور تهرانی (۱۳۰۲ -۱۳۸۲ش) معروف به آقاتهرانی، روحانی و نویسنده شیعه ساکن منطقه کَن تهران. وی که تحصیلات خود را در قم تا درجۀ اجتهاد طی نموده بود، به درخواست گروهی از اهالی کن از آیت‌الله بروجردی، به کن رفت و نزدیک به نیم قرن در آن منطقه مشغول تبلیغ و اداره امور دینی بود. او همچنین به عنوان قاضی در دیوان عالی کشور و نیز روحانی کاروان در سفرهای حج فعالیت می‌کرد. فائزی‌پور از هواداران انقلاب اسلامی بود و آثاری نیز تألیف یا ترجمه کرده است.

زندگی‌نامه

علی‌اکبر فائزی‌پور در ۲۲ بهمن سال ۱۳۰۲ش متولد شد. پدرش محمدمهدی در دوران کودکی‌اش از دنیا رفت. بسیاری از معاصران کنی، وی را «آقاتهرانی» می‌خواندند.

تحصیلات در تهران و قم

علی‌اکبر مدتی در مدرسه آیت‌الله برهان در تهران تحصیل کرد. استاد او در دروان نخست تحصیل، محمدحسین زاهد امام جماعت مسجد امین‌الدوله بود.

او در سال ۱۳۲۰ش به قم رفت و در مدرسه فیضیه ساکن شد. درس‌های سطح عالی حوزه علمیه و نیز درس خارج فقه و اصول را نزد استادانی چون محمد صدوقی، سید محمدرضا گلپایگانی و آیت الله بروجردی فرا گرفت. تهرانی در بخشی از دوران تحصیل با محمود تحریری و احمد مجتهدی تهرانی هم‌بحث بود.

بازگشت به تهران

در زمستان سال ۱۳۳۷ش محمدعلی کنی امام جماعت کن درگذشت. گروهی از مردم کن، از آیت‌الله بروجردی که مرجع تقلید وقت و رئیس حوزه علمیه قم بود خواهان اعزام روحانی برای انجام امور شرعی و دینی مردم منطقه شدند. آیت‌الله بروجردی، فائزی‌پور را به آنان پیشنهاد داد. فائزی‌پور از رمضان سال ۱۳۷۷ق ساکن کن شد و به انجام وظایف روحانی و شرعی مشغول شد.

درگذشت

فائزی‌پور در اواسط شهریور سال ۱۳۸۲ سکته مغزی کرد و مدتی در بیمارستان آتیه تهران بستری بود. او در ۱۲ مهر سال ۱۳۸۲ش درگذشت. پس از تشییع توسط اهالی کن جنازه‌اش به قم منتقل و در گلزار علی بن جعفر(ع) به خاک سپرده شد.

خدمات اجتماعی در کن

فائزی‌پور پس از ورود به کن با توجه به شناختی که از اختلاف طولانی‌مدت مردم منطقه با یکدیگر داشت، اولین شرط برای استمرار حضور خویش در منطقه را پایان دادن به نزاع‌ها و اختلافات اهالی بیان کرد. و در این راستا راهکارهایی را در پیش گرفت، از جمله اینکه به طور ثابت در یک مسجد و حسینیه به اقامه جماعت نپرداخت. بلکه به صورت دوره‌ای و گردشی هر ده روز یک بار نماز را در یک محله از محلات کن برگزار می‌کرد همین برنامه باعث شد عده‌ای از مردم در جماعت سایر محله‌ها نیز شرکت کنند و ارتباط بین مردم تقویت شود.وی زنان را از کوچه‌نشینی منع کرده و خانمی را برای اصلاح قرائت نماز آنان مشخص کرد. از مشهد برای زنان کنی مقنعه می‌خرید و همچنین مدرسه اسلامی کن را برای بانون بنا کرد و مدیریتش را به یک خانم سپرد.

او در اواخر زندگی به علت کسالت جسمی و ضعف توان، بیشتر اوقات نماز جماعت را در مسجد شهداء محلۀ دارقاضی که به عنوان مسجد جامع کن شناخته می‌شود اقامه نماز می کرد. این مسجد با تلاش‌های خود او تجدید بنا شده بود.

فعالیت‌های اجتماعی و اسیاسی

فائزی‌پور از شاگردان امام خمینی بود و در سال‌های منتهی به انقلاب اسلامی ایران در حد توان خود به بسترسازی برای انقلاب دست زد. پس از انقلاب و نیز در دوران جنگ عراق علیه ایران و اعزام نیروهای مردمی به جبهه جنگ نقش او بسیار پررنگ بود. فائزی‌پور در مراسم تشییع جنازه و بزرگداشت شهدای جنگ حضور پیدا می‌‌کرد. او همچنین یکی از قضات دیوان عالی کشور بود و نیز و امورات وقفی غرب تهران زیر نظر او به انجام می‌رسید. تهرانی همچنین سال‌ها به عنوان روحانی کاروان‌های عمره و حج تمتع فعال بود.

خصوصیات اخلاقی

فائزی‌پور شخصی منظم بود. نسبت به عدم تاخیر در نماز جماعت و مجالس روضه و سخنرانی و ختم و... حساس بود. مردم را ارج می‌نهاد و برای وقت و مال و جان آنها احترام قائل بود. در عین داشتن درجه اجتهاد، فردی متواضع بود. نسبت به ناگواری‌ها صبور بود و با متانت رفتار می‌کرد. به رعایت نظم فردی و نظافت ظاهری اهتمام ویژه‌ای می‌نمود و ظاهری آراسته و پاکیزه داشت.

معمولا فاصله خانه تا مسجد را پیاده طی می‌کرد. همواره با حضور مستمر در اجتماعات مختلف اهل کن مثل ختم‌ها، روضه‌ها، جلسات اخلاق، حل دعاوی مالی و ملکی و خانوادگی و مسائل محلی و قبیله‌ای کن سعی می‌کرد مشکلات مردم را کمتر کند. مهدوی کنی اخلاق عمومی و فردی او را مثال زدنی توصیف می‌کند و می‌گوید شرح صدر، رفتار و گفتار و کردارش موجب تربیت اخلاقی و تاثیر گذاری بر جمع زیادی از اطرافیانش شد.

او همچنین در اواخر زندگی کتابخانه خویش را وقف نمود تا عموم مردم و علاقمندان از کتب موجود در کتابخانه ایشان بهره و استفاده ببرند.

آثار علمی

از علی‌اکبر فائزی‌پور تهرانی آثار مکتوبی نیز باقی مانده است. معروف‌ترین اثر او ترجمه کتاب کشف الارتیاب نوشته سید محسن امین در نقد وهابیت است که در ۶ جلد ترجمه شده است. تاریخ اتمام ترجمه کشف الارتیاب، که انتهای جلد ششم است ۲۸ رجب سال ۱۳۹۸ق است. این اثر به صورت مجموعه‌ای قطور و یکجا به نام تاریخ و نقد وهابیت بارها چاپ شده است.

شریف رازی تقریبا سی سال قبل از درگذشت فائزی‌پور از «آثار و تألیفات مفیده و ارزنده» وی یاد می‌کند. آثار او عبارتند از:

  • رساله‌ای درباره امام زمان(عج)
  • جزوهای در توحید،
  • نبوت عامه،
  • نبوت خاصه،
  • امامت عامه،
  • امامت خاصه،
  • معاد،
  • خاتمیت،
  • جبر و تفویض،
  • جزواتی در علم اخلاق

همایش مجتهد مجاهد

در مهر سال ۱۳۹۲ همایشی تحت عنوان «مجتهد مجاهد» با حضور خیل عظیم مردم و روحانیون منطقه و نیز حضور برخی از علمای برجسته در بزرگداشت مرحوم فائزی در کن برگزار شد.

پانویس

  1. آداب الطلاب، شاکر برخوردار، ص۶۶ و آثار الحجه، شریف رازی، ج۲، ص۲۶۱.
  2. درباره وی بنگرید به: «شیخ محمدحسین زاهد» اثر حمیدرضا جعفری.
  3. شیخ محمدعلی کنی از شاگردان مرحوم علامه آخوند خراسانی و علامه کم نظیر میرزا حسین خلیلی رازی تهرانی است. در برخی منابع نام وی به صورت شیخ محمدعلی عمیقی یاد شده است. دیگر اینکه شریف رازی وفات او را ۱۳۵۷ق یاد می‌کند(اختران فروزان ری و طهران، ص۳۸۱) و به قضیه جانشینی فائزی‌پور پس از ایشان در کن اشاره دارد.
  4. شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج۴، ص۶۶۶.
  5. از احمد مجتهدی تهرانی نقل شده است که: هرکس می‌خواهد خود را بیمه کند به نماز جماعت آقای تهرانی در کن برود.
  6. شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج۴، ص۶۶۶.
  7. تهرانی، ترجمه کشف الارتیاب، ج ۶، ص۲۳۵.
  8. ن ک: آینه پژوهش، فروردین و اردیبهشت۱۳۸۸، شماره ۱۱۵، ص۶۰ و ۶۱.